روش اصولی افزایش ساعت مطالعاتی:

قدم اول افزایش ساعت مطالعه: درک و پذیرش سختی

یکی از بزرگ ترین بهونه های دانش اموزا تو هر سن و مقطعی از دبستان تا تحصیلات عالیه و دکترا این هستش که درس سخت یا سنگین هستش. بله! واقعا هم سخت هست و اصلا هم نمیشه منکرش شد. قطعا پذیرش اینکه می خواهیم چه کاری رو با چه شرایطی انجام بدیم، فرایند رو برای ما واضح و معلوم می کنه و این خودش باعث سهولت و راحتی ما میشه. پس یادمون باشه که درس خوندن واقعا کار آسونی نیست و اگر که می خواهیم تو این مسیر  موفق و پیروز باشیم، باید بپذیریم که باید سختی های متناسب اون رو تحمل کنیم.

ولی خب قطعا همه ما می دونیم که سخت بودن به معنی ناشدنی یا غیرممکن بودن این کار نیست و  همه ما با هر ضریب هوشی و جایگاه و شرایطی می تونیم موفق بشیم و این مسائل تنها این رو معلوم می کنند ما به چه میزان تلاش مضاعف و بیشتر از دیگر رقبا و اصلی ترین رقیبمون، یعنی خودمون، نیازمندیم.
صادقانه بگم، اینکه یک سری از دانش آموزا میگن که این همه سختی کشیدن ارزش نداره؛ به این علت هستش که اونها آینده خودشون رو جای دیگه ای جست و جو می کنند و معتقدند که اگر این تلاش رو تو جای دیگه ای به کار بگیرند، نتیجه ی بهتری می گیرند. برخی از اونها با آگاهی به این موضوع و داشتن شهامت تصمیم گیری و ایستادن پای عواقب آن، پا در عرصه مورد علاقه خودشون می ذارن؛ اما برخی دیگر به علت نداشتن آگاهی کافی یا سردرگمی و اجتناب بیش از حد و شاید نداشتن شهامت کافی خود را در این مسیر نگه می دارند و به هر نحوی شده ادامه می دهند و گاهی هم گِله می کنند و غُر می زنند. پس انگیزه خودتون رو به غر های دیگران گره نزنید تا نتیجه مطلوبتون رو بگیرید.

قدم دوم افزایش ساعت مطالعه: آماده سازی شرایط

یکی از بهونه هایی که اکثر ما موقع تنبلی بهش متوسل میشیم، بهم ریختگی اتاق یا میز تحریر، قرض دادن کتاب به دوستامون یا حتی نداشتن لوازم التحریر مناسب هستش. خب اگر ما واقعا دنبال راه حلی برای افزایش ساعت مطالعاتی و کیفیت مطالعه خودمون هستیم، باید با مبحثی به اسم آماده سازی شرایط از قبل آشنا بشیم، حالا تو این روش ما چیکار می کنیم؟
همیشه شرایط رو تا جایی که می تونیم آماده نگه می داریم؛ مثلا هر شب بعد از اتمام ساعت مطالعاتیمون، کتاب های فردامون رو آماده می کنیم؛ یا اگر دوستی ازمون تقاضای کتاب یا جزوه ای رو کرد، در نهایت احترام و البته شهامت بهش می گیم که بذار برنامه خودم رو چک کنم؛ اگر که نیاز نداشتم حتما بهت قرض میدم. یا حتی هر آخر هفته به نظافت اتاقمون رسیدگی می کنیم. و همچنین اگر وسیله خاصی مثل پرگار یا گونیا لازم داشتیم، به محض مطلع شدن تهیه می کنیم تا به مشکل نخوریم و بتونیم‌ با این بهونه ذهنیمون هم  کنار بیایم.

افزایش ساعت مطالعه برای کنکوری ها:

افزایش ساعت مطالعه مبحثی هست که برای هر دانش آموز و دانشجویی مهم هست؛ اما برای بعضی از بچه ها مثل کنکوری ها از اهمیت ویژه ای برخودار هست. پس در نتیجه علاوه بر تمامی مواردی که برای همه دانش آموزان لازمه؛ چند نکته اضافه هم هست که با توجه به شرایطشون باید اونها رو رعایت کنن:

در نظر گرفتن جمع بندی و تست:

یکی از مهم ترین نکاتی که هر دانش آموز کنکوری باید به اون توجه کنه، بحث جمع بندی و تست هستش که البته در هر رشته یکسری تفاوت های کوچک وجود داره. ولی در کل برای تمام دانش آموزان الزامی و واجب هست. چرا که  مطالعه بدون جمع بندی و خلاصه نویسی از کیفیت کمتری برخوردار هست و هم ماندگاری کمتری در ذهن فرد ایجاد می کند. علاوه بر آنکه تست زدن، نوعی ارزشیابی، و همین طور شبیه ساز آزمون کنکور هست؛ ولی برای آگاهی نسبت به جزئیات بیشتر برنامه درسی خود، پیشنهاد ما مراجعه به یک مشاور تحصیلی خوب و با تجربه هست.

بالابردن عمق و کیفیت مطالعه:

کمیت و کیفیت دو مقوله ای هستند که همیشه باید در کنارهم باشند تا بتوان بالاترین کیفیت ممکن را کسب کرد. کیفیت مطالعه به قدری مهم و تاثیر گذار هست که اگر به شکل درستی به اون رسیدگی بشه؛ حتی می تونه مدت زمان مطالعه ما رو در گام‌ اول، برای کوتاه مدت، کاهش بده و به حد استاندارد برسونه. چونکه خیلی از بچه ها اگر ۶ ساعت پشت میز بشینن شاید ۳ ساعتش مفید باشه؛ ولی به شکل ناخودآگاه فکر می کنند که به اندازه کافی مطالعه می کنند. در حالی که این تصور غلط در آینده ای نه چندان دور، اونها رو با مشکل مواجه می کنه. در ضمن جسم شون به اندازه ۶ ساعت خسته میشه، ولی نتیجه ای که دریافت می کنند به اندازه ۳ ساعت مطالعه هستش. برای اطلاعات بیشتر در مورد  چگونگی افزایش کیفیت مطالعاتی می تونید به مقاله ۱۰ اشتباه مطالعاتی مراجعه کنید.

برنامه ریزی:

یکی از مهم ترین ارکان موفقیت در هر فعالیتی برنامه ریزی و داشتن یک برنامه ی اصولی هستش که در حد امکان خوب و دقیق به اون عمل بشه؛ چرا که برنامه ریزی باعث شفافیت و واضح شدن مسیر تلاش کردن ما میشه و شفافیت هم موجب تسریع و سهولت در حرکت ما پس همیشه یادتون باشه که موفقیت بدون برنامه ریزی کاری ناممکن یا حداقل خیلی سخت هست.

تمرین اثر مرکب:

اثر مرکب اسم یک کتاب از اقای دارن هاردی هستش که در مقاله ی ۱۰ کتاب انگیزشی برای نوجوانان ازش نام بردیم و راجع بهش توضیح دادیم. اما سوالی که اینجا پیش میاد اینه که اقا حالا این کتاب چه ارتباطی با ما داره؟

تا به حال توجه کردید بعضی مواقع مثل صبح شنبه ها تا چشمتون رو باز می کنید، یه انگیزه ی عجیب و خوفناکی در درونتون احساس می کنید و یهو تصمیم می گیرید که روزی ۱۸ ساعت درس بخونید و همزمان نفر اول کنکور هم بشید و ۹۹/۹۹۹۹٪ مواقع هم هیچوقت این اتفاق نمیفته؟
علتش اینه که شما آمادگی وپشتوانه اجرایی لازم رو برای ۱۸ ساعت مطالعه روزانه نساختید. اما خب سوال جدیدی که ایجاد میشه اینه که چکار کنیم؟

من به شما می خوام روش علمی اثر مرکب رو معرفی کنم. اثر مرکب یعنی انجام خورد خورد یا تقسیم کردن یک کار بزرگ، به قسمت های کوچک تر برای انجام دادنش، به شرط مداوم بودن، هستش. برای مثال اگر شما می خواهید ساعت مطالعاتی خودتون رو افزایش بدید؛ می تونید روزانه بین ۵ الی ۱۰ دقیقه به زمان مطالعتون اضافه کنید تا نتیجه خارق العاده اون رو ببینید. الان یکسری از شما رفقا در نهایت تعجب می گید که اقا اینجوری سالیان سال طول می کشه تا ما به ساعت مطلوبمون برسیم. ولی من در جواب شما می خوام که توجهتون رو به یه مثال کاملا ساده ریاضی جلب کنم.

اگر شما تا به امروز هیچ زمانی رو برای مطالعه نمی گذاشتید، از همین امروز شروع به مطالعه کنید. اگر تداوم و استقامت داشته باشین تنها بعد از حدود ۳ ماه به ساعت مطالعاتی روزانه ۸ ساعت دست پیدا می کنید که برای یک دانش آموز پایه عالی هست. برای یک کنکوری هم اگر عالی نباشه خیلی خوبه. ضمن اینکه با یادگرفتن این روش و تداوم می تونید ساعت خودتون رو باز هم ارتقا بدید.

حالا چجوری؟

 –پایین رو ببینید.

۱۲ ×۵ =۶۰

یعنی شما بعد از گذشت هر ۱۲ روز ۱ ساعت به ساعت مطالعاتی خودتون اضافه کردید.

۱۲× ۸= ۹۶

 ۹۶ روز هم معادل ۳ ماه و ۶ روز هست.

حفظ سلامتی:

یکی از نکاتی شاید خیلی برای ما پررنگ نباشه حفظ سلامتی هستش که این خودش به دو دسته کلان و جزئی تقسیم میشه. برای مثال دانش آموزانی که سال آینده کنکور دارن، بهشون توصیه می کنم که حتما یک آزمایش چکاپ کامل پزشکی انجام بدن تا اگر که خدای ناکرده مشکل خاصی در جسمشون وجود داشت؛ هر چه سریع تر بهش رسیدگی بشه. چونکه سلامتی همیشه مهم تر از درس خوندن هستش.
به علاوه اینکه اگر شما جسم سالمی نداشته باشید، قطعا نمی تونید اونجور که باید و دوست دارید مطالعه کنید. اما علت اینکه میگیم از الان آزمایش بدید، این هستش که اگر قراره فرایند درمانی انجام بشه، هر چه سریع تر صورت بگیره تا هم شما سریع تر بهبود پیدا کنید و هم لطمه کمتری به زمان مطالعتون وارد بشه.

اما علت دوم که به مسائل جزئی تر می پردازه، پیش گیری از بیماری هایی مثل سرما خوردگی هستش. که البته کار خاصی هم قرار نیست برای مبتلا نشدن بهشون انجام داد و فقط کافیه که کار غیر عادی انجام ندیم و همیشه در فصل سرما از پوشش مناسب استفاده کنیم. همچنین توصیه های بهداشتی رو رعایت کنیم و از مواد غذایی که سیستم ایمنی و سلامتی رو تقویت می کنند مثل آبمیوه های طبیعی مثل پرتقال و لیمو، و همچنین میوه و سبزیجات که ویتامین های گروه C و B و فیبر بدن ما رو تامین می کنه استفاده کنیم.

فکر تفریح  بودن:

یکی از نکاتی که دانش آموزا کمتر به اون فکر می کنن، تقویت روحیه خودشون با تفریحات سالم و مناسب هست. ولی خیلی از ما اصلا تعریف تفریح رو نمی دونیم. مخصوصا اگر که تو شرایطی مثل کنکور قرار داشته باشیم؛ مثلا یکی از مضرترین تفریحات ممکن برای یک کنکوری، شروع کردن دیدن سریال های گوناگون و دنباله دار هست؛ چرا که ذهنشون رو به شدت درگیر دانستن ادامه داستان فیلم می کنه و تمرکز رو ازشون‌ می گیره.
اما از تفریحات سالم میشه به دیدن یکی از دوستان صمیمی که رابطه ی آرام و خوبی با او داریم؛ یا حتی ورزش سبک و گروهی، یا دیدن یک فیلم بدون تنش یا حتی انگیزشی در کنار خانواده  اشاره کرد. چرا که یک تفریح خوب انگیزه و توان شما رو برای ادامه مسیر چندین برابر می کنه، به همون اندازه هم یک تفریح نامناسب می تونه به شما و تحصیل شما لطمه بزنه.

استفاده از زمان های مرده:

یه مصاحبه خیلی کوتاه با شوماخر قهرمان مسابقات فرمول یک وجود داره که خیلی تاثیر گذار هست و در اون مصاحبه، خبرنگار از شوماخر رمز پیروزی های متعدد و پیوسته اش رو پرسید و پاسخ شوماخر واقعا شنیدنی بود.

شوماخر گفت:

«خیلی سادست! زمانی که سر پیچ همه ترمز  می کنند؛ من برخلاف اونها گاز میدم.»

اگر یکم روی این جمله تمرکز کنیم، اولین مفهومی که تو ذهنمون رنگ پیدا می کنه، استفاده از فرصت ها توی زندگی هستش که باعث تمایز و برتری ما میشه. برای اینکه این موضوع رو براتون واضح تر کنم، یه مثال روزمره براتون میگم:
همه ما در طول روز زمان هایی داریم که تو اون تایم ها کار خاصی نداریم که انجام بدیم و صرفا با گوش کردن به آهنگ یا دیدن منظره های مختلف و تکراری می گذرونیم؛ مثل زمانی که سوار اتوبوس مسیر رفت و برگشت از مدرسه یا کلاس زبان به خونه، می تونیم لغات فارسی و عربی و زبان رو رو بخونیم و مرور کنیم. یا زمان هایی که توی ماشین، مسیری رو طی می کنیم، می تونیم به جای موزیک به یک فایل آموزشی، مثل یک ریدینگ انگلیسی یا تدریس یک مبحث گوش کنیم.
اتفاقی که با انجام این کار ها برای ما رخ میده، این هستش که نه تنها از زمان های بلا استفادمون نهایت استفاده رو بردیم؛ بلکه میتونیم زمانی که به خوندن یا مرور این مباحث اختصاص می دادیم رو به درس ها و فعالیت های دیگه ای اختصاص بدیم. اینجوری میشه که وقتی بقیه مشغول ترمز کردن هستند، ما مشغول گاز دادن با نهایت سرعت به سوی هدف ارزشمندمون هستیم.

دانستن ساعت بیولوژیکی بدن:

بدن ما علاوه بر ساعتی که هر روز می بینیم، یک ساعت مخصوص به خودش داره که به ساعت بیولوژیک معروفه. حالا این ساعت دقیقا چیه؟ هر کدوم از ما در یک ساعات خاصی از روز، انرژی خیلی بیشتر و حال بهتر و خوب تری داریم. به نوعی میشه گفت که بهترین ساعت های اون روزمون هست که برای دانش آموز بهتره که اون تایم رو با درس های سخت یا حتی درس هایی که مورد علاقش هستن؛ یا حتی درس های چالش برانگیز پر کنه تا با انرژی بیشتر از پس اون درس بر بیاد و یادگیری هر چه بیشتر و بهتری رو تجربه کنه.

علاوه بر این برخی معتقدند که بدن در اثر انجام مداوم برخی فعالیت ها مثل خواب، غذا خوردن یا درس خوندن و ورزش کردن، خودش رو برای ساعت هایی که ما در اونها به این فعالیت ها می پرداختیم آماده کرده و بهتر که بر حسب عادت پیش بریم. البته این به هیچ وجه به این معنی نیست که ما نمی تونیم تغییری تو این موضوع ایجاد کنیم؛ بلکه منظور اینه که با انجام مداوم هر کاری، بدن هم به اون فعالیت عادت می کنه و خودش رو سازگار می کنه. به نوعی میشه اسم این وضعیت رو سازگاری بدن با روش اثر مرکب یا آگاهی نسبت به دانستن زمان صحیح انجام دادن هر کار گذاشت.

ایجاد ثبات و پایداری:

خب به بند پایانی این مقاله رسیدیم. تمام مطالبی که داخل این مقاله گفته شد، برگرفته از پژوهش های‌‌‌‌ علمی و معتبر، و همچنین تجربیات افراد موفق و صاحب نظر بود. اما اینکه شما با استفاده از اونها چقدر موفق بشید، به چند فاکتور بستگی داره. مثل اینکه چقدر دقیق و مطابق با اصول پیش برید؛ یا اینکه چقدر اونها رو باور کنید و مهم تر از همه اینکه تا چه حد با تداوم و استقامت اونها رو انجام بدید. مخصوصا در مواقعی که خستگی و ناامیدی توی مسیر به سراغ شما میاد.